Lekarski obowiązek niesienia pomocy pacjentom wynika nie tylko z zapisów Kodeksu Etyki Lekarskiej, lecz przede wszystkim z przepisu art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (u.z.l.), nakazującego lekarzowi udzielenie pomocy „w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki”. Zastosowania przepisu art. 30 u.z.l. nie wyłącza również klauzula sumienia, zawarta w przepisie art. 39 u.z.l. stanowiącym, iż lekarz może co prawda odmówić (...) wykonania świadczenia niezgodnego z sumieniem, jednak tylko wtedy, gdy nie spowoduje to niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki. Z kolei, w pozostałych okolicznościach, w przypadku odmowy udzielenia świadczenia, lekarz musi wskazać realne możliwości jego uzyskania u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym. Dalsze rozważania mają zatem odpowiedzieć na pytanie, czy obecny kształt przepisu art. 39 u.z.l., z zastrzeżeniem zapisów art. 30 u.z.l. nie stawia lekarza przed dylematem: odpowiedzialność prawna czy sumienie. (shrink)

Raport wydany został przez Stowarzyszenie "Miasta w Internecie". Jego celem jest opracowanie modelu i katalogu funkcjonalnych kompetencji cyfrowych. Przedstawia on analizȩ badań i literatury przedmiotu, taksonomie kompetencji cyfrowych oraz projekt pomiaru funkcjonalnych kompetencji cyfrowych. Raport powstał w ramach „Projektu systemowego - działania na rzecz rozwoju szerokopasmowego Internetu ", realizowanego przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji oraz Stowarzyszenie „Miasta w Internecie" pod hasłem POLSKA CYFROWA RÓWNYCH SZANS.

The Framework Catalogue of Digital Competences Justyna Jasiewicz, Mirosław Filiciak, Anna Mierzecka, Kamil Śliwowski, Andrzej Klimczuk, Małgorzata Kisilowska, Alek Tarkowski & Jacek Zadrożny Centrum Cyfrowe Projekt: Polska (2015) .

Ramowy Katalog Kompetencji Cyfrowych Justyna Jasiewicz, Mirosław Filiciak, Anna Mierzecka, Kamil Śliwowski, Andrzej Klimczuk, Małgorzata Kisilowska, Alek Tarkowski & Jacek Zadrożny Centrum Cyfrowe Projekt: Polska (2015) .

This paper discusses two novels by contemporary writer Inga Iwasiów (b. 1963), Bambino (2008) and Ku słońcu [Towards the Sun] (2010), in the context of geopolitical, ideological, social and psycho-cultural transformations as they specifically affect different generations of inhabitants of the Polish city of Szczecin (pre-1945 German Stettin) from 1945 until the first decade of the 21st century. Bambino covers the years 1945–1981, but also contains flashbacks to pre-war memory of Stettin and to the suppressed experiences of the new post-war (...) inhabitants, as well as ‘flash-forwards’ to post-1989, post-communist reality; Ku słońcu covers 1981 to the first decade of 2000s. It shows how the novels portray these transformations through the experience primarily of women (but not only) — in Bambino, through the main protagonists: Ula (formerly Ulrike), Anna and Marysia, and through that of the hidden narrator Magda (Marysia’s daughter born in the same year as the author, Iwasiów, 1963); and in Ku słońcu, primarily through the experience of Magda herself, as well as through that of two generations of ‘feminist’ academics: Małgorzata and Sylwia (in which it is hard not to perceive the personal experience of the author, though she is at pains to emphasize elsewhere that her work is a collective biography of the city, not so much of herself). The analysis follows Katarzyna Chmielewska’s supposition that contemporary Polish fiction dealing with the past ‘constantly oscillates between memory and genealogy’, and that it raises raw issues not yet addressed by historians; it also derives inspiration from the new ‘postdependency’ studies proposed by Hanna Gosk and Ryszard Nycz. It also attempts to capture the specific nature of Iwasiów’s use of language, her style of feminism, her method of portraying place, and the connections in her prose between place and memory. (shrink)

Niniejszy artykuł traktuje o możliwościach i powinnościach procesu nauczania fonetyki na polskich uczelniach wśród studentów germanistyki. Zważywszy na bardzo dobrą podstawę poprawnej wymowy, jaką jest korzystna baza artykulacyjna Polaków, jak też rónorodność metod, które powinny być stosowane podczas uczenia fonetyki, nie ulega wątpliwości, że studenci są w stanie sprostać bardzo wysokim wymaganiom stawianym przez wykładowców. Zawarta w artykule baza pojęciowa jest jedną z metod, które winno się wykorzystywać, aby osiągnąć rzeczony cel. A zatem obok nader świadomej artykulacji niemieckich głosek na (...) zajęciach fonetyki na kierunku germanistyki jest również miejsce dla dwóch kolejnych zdecydowanie bardziej praktycznych metod. Chodzi tu oczywiście o metodę werbo-tonalną oraz metodę zmierzającą do automatyzacji jedynie okazyjnie poprawnie artykułowanych głosek. (shrink)

Niniejszy artykuł stanowi praktyczną analizę czasowników utworzonych od jednego rdzenia -sprechen przy wykorzystaniu wszystkich możliwych w tym przypadku przedrostków czasownikowych. Celem analizy było jednakże nie tylko stworzenie części praktycznego słownika, w którym oprócz przykładów łączliwości danych czasowników na wzór istniejących słowników języka niemieckiego zawarte zostały również informacje dotyczące ich walencji, lecz biorąc pod uwagę całościowo badany paradygmat, chodziło o wykazanie zależności walencyjnych pomiędzy poszczególnymi derywatami, czyli ukazanie wpływu przedrostków na zmianę walencji czasownika o rdzeniu -sprechen.

Music, as sung and listened to, has been described in many a tale as powerful and transformative. Yet, the important question is not so much if that claim is true or whether it may be verified, but what kind of power and transformation are alluded to in those mythical and literary sources? Taking these symbolic claims and elaborating on their possible meaning, alongside thinkers such as Carolyne Abbate or Roland Barthes, proceeds to find ways in which these claims may suggest (...) different roles that music and singing play in human lives. As much as current musicological and anthropological academic narratives point to the power and its negotiation in society, there is more to singing voices’ charms than this. The author points to an important transformation that happens when the human existential qualities found in the voice’s imperfections (its materiality) are matched with the music’s aesthetic qualities (its beauty, sublimity, its symmetry, its impression) to transform the listener and make her listen. (shrink)

Referat wskazuje na trudną do ukazania w pełni relację między wykonawcą muzyki wokalnej a jego ciałem. Autorka sugeruje, że różnice w traktowaniu (nazywaniu, określaniu i ukazywaniu) roli ciała w tej relacji wynikają z kulturowych nawyków. Z łatwości bądź trudności w odwoływaniu się do ciała jako ważnego elementu ekspresji, produkcji i ugruntowania twórczości artystycznej w tym twórczości muzycznej. Odwołując się do trzech tradycji wokalnych, do wokalizy, improwizacji i zabawy muzycznej, w których ciało traktowane było zawsze jako element tworzenia muzyki, czy to (...) poprzez instrumentalne potraktowanie ciała (np. jako elementu rezonującego) czy poprzez oparcie się na cielesnym ugruntowaniu dźwięku w postawie, w wykorzystaniu rąk i tradycyjnych rezonatorów piersiowego i głowowego w tradycji śpiewu operowego, autorka porównuje różny sposób odkrywania i zakrywania roli i znaczenia ciała. Analiza przykładów pochodzących z różnych tradycji i stylów muzycznych wskazuje na niezwykle silne cielesne osadzenie śpiewu. Różnica polega tutaj na uwidocznieniu tego osadzenia. Zależności pomiędzy wykonywaniem muzyki wokalnej a przygotowaniem i odpowiednim wykorzystaniem ciała są bardziej widoczne np. w tradycji afrykańskiej czy kanadyjskich Inuit, a zdecydowanie zakrywane (tj. np. czynione sprawą „techniki” i przygotowania wykonawcy) w europejskiej tradycji artystycznej śpiewu operowego. (shrink)

Niniejszy tekst traktuje o potencjale teorii walencji – o możliwości wykorzystania jej w różnych dziedzinach nauki o języku i dydaktyki, głównie zaś o korzyściach związanych z umieszczaniem informacji dotyczącej łączliwości poszczególnych leksemów w słownikach. Celem artykułu jest analiza przydatności opublikowanych dotychczas słowników walencyjnych, wyodrębnienie czynników powodujących, iż nie cieszą się one zainteresowaniem oraz próba weryfikacji danych zawieranych w takich słownikach, aby mogły stać się słownikami użytkowymi. Fakt, iż opracowanie dobrego słownika walencyjnego stwarza leksykografom i lingwistom ogromne trudności, nie powinien jednak (...) działać demotywująco. Nawet jeśli nie da się uniknąć błędów, koncept słownika walencyjnego oraz gramatyki opartej na teorii walencji powinny być krok po kroku korygowane i udoskonalane, tak że w końcu będzie możliwe opracowanie optymalnej wersji, która może stać się bardzo przydatnym i chętnie używanym słownikiem. (shrink)

Der vorliegende Beitrag ist als ein Versuch zu verstehen, dem polnischen Leser eine recht seltsame Position aus der Reihe der deutschsprachigen Lodzaica, nämlich die 1913 im Verlag August Grüning in Pabianice herausgegebene Sammlung von Witzen und Anekdoten mit dem Titel 'Ne Mütze voll Witze aus Lodz und Pabianice’, näherzubringen. Der Verfasser des schmalen Bändchens, der sich hinter dem Pseudonym Wilfried Spectator verbirgt, ist Reinhold Piel, ein Deutscher aus Pabianice. Als Satelitenstadt von Łódź, der sich damals sehr rasch entwickelnden Textilmetropole, bildete (...) auch Pabianice in jenen Jahren zweifelsohne ein Teil des in ganz Europa einmaligen und eigenartigen multikulturellen und multiethnischen Tigcls. Reinhold Piel stellte sich mit seinem Büchlein die Aufgabe, ein Sammelporträt der Mentalität des typischen Vertreters jenes Tigels von Kulturen und Sprachen zu zeichnen. In der mehrere disparate Elemente integrierenden Gemeinschaft funktionierte der Humor sicherlich als eine Art Sicherheitsventil, mit dessen Hilfe man bestrebt war, Fremdes zu „zähmen“ und Konflikte zu entschärfen. Scheinbar abstrakte, „auslachende“ Beispiele haben sich wahrscheinlich ebenfalls vortrefflich als Methode bewährt, andere diplomatisch zu sensibilisieren, aber auch eigene Nachteile und Unzulänglichkeiten mit Abstand zu sehen. Der universale Charakter der Anekdote als literarisches Genre beruht u.a. auf ihrer Ahistorizität und Konkretheit zugleich, ihr narratives Werkzeug hingegen - die individualisierte Sprache des multiethnischen Milieus - liefert hervorragenden StolT für sprachwissenschaftliche Forschung. Ein besonders interessanter Aspekt ist dabei vor allem die Frage nach der Übersetzbarkeit bzw. Unübersetzbarkeit von Kulturidiomatik. Um dem Leser entgegenzukommen und ihm den historischen und informativen Wert der besprochenen Sammlung bewusst zu machen, wird im Anhang - zum ersten Mal in der polnischen Sprache - eine Auswahl von besonders charakteristischen Witzen der genannten Sammlung von R. Piel präsentiert. (shrink)

In this paper we investigate composition models of incarnation, according to which Christ is a compound of qualitatively and numerically different constituents. We focus on three-part models, according to which Christ is composed of a divine mind, a human mind, and a human body. We consider four possible relational structures that the three components could form. We argue that a ‘hierarchy of natures’ model, in which the human mind and body are united to each other in the normal way, and (...) in which they are jointly related to the divine mind by the relation of co-action, is the most metaphysically plausible model. Finally, we consider the problem of how Christ can be a single person even when his components may be considered persons. We argue that an Aristotelian metaphysics, according to which identity is a matter of function, offers a plausible solution: Christ's components may acquire a radically new identity through being parts of the whole, which enables them to be reidentified as parts, not persons. (shrink)

a translation of A. Schoot "Kivy and Langer on Expressivity in Music".

Autorka rozważa relacje między wartościami, szczególnie moralnymi, a dziełem muzycznym. Przedstawiając najpierw rozumienie wartości w filozofii Romana Ingardena, a następnie przywołując przykładowe sformułowania moralizmu w odniesieniu do muzyki (autorstwa Rogera Scrutona, Platona i Petera Kivy’ego), autorka pyta, czy możemy uważać dzieło muzyczne za nośnik wartości moralnych. Następnie badając, w jaki inny sposób dzieło muzyczne może być związane z wartościami moralnymi, autorka dochodzi do wniosku, że relacje między wartościami moralnymi a dziełem muzycznym należą do stosunków subtelnych i być może tym, co (...) zawdzięczamy dziełom muzycznym jest umiejętność słuchania. (shrink)

Author refers to theories of mater and form, trying to find a way to establish the material grounds for musical sound. From Aristotle basic definition of physis author turns to Roger Scruton and his doubts whether what listeners hear as music, tone and even sound may be found among the physical things.

The author points out to the rehabilitation of listening which occurs in Lyotard's philosophy in the field of his aesthetic analysis. The philosophical grasping of time and especially the instant is being explained in Lyotard through the listening mode and in invoking the aural experiences and the experiences of sound. The author suggests that the category of listening is often used in place of the category of aesthetic and as metaphor of the aesthetic perception. In contrast to seeing, listening can (...) be undertaken together with other sensual experiences and thus it allows for a more polyphonic experience. Listening, author maintains, is a very special type of experience, on one hand it is open and welcoming, on the other discrete and prone to solitude, qualitatively changing its course. (shrink)

Autorka przedstawia analizę pojęcia wstrząsu jako kategorii estetycznej użytej przez Th. Adorno w kontekście niemożności odbioru muzyki nowej. Nawiązując do Filozofii nowej muzyki oraz Teorii estetycznej autorka wyznacza kilka sposobów opisu i rozumienia wstrząsu, jakie znaleźć można u Adorno. Przy okazji śledząc tok myślenia filozofa zadaje sobie pytanie o to, czy wstrząs, o którym pisze Adorno jest zasadniczo czymś negatywnym, czym też może autor widzi w tym, gwałtownym sposobie reakcji na muzykę nową – ratunek.

Autorka nawiązuje do artykułu J.F. Lyotarda „A Few Words to Sing” w której filozof podejmuje się analizy utworu Sequenza III Luciano Berio napisanego i śpiewanego przez Cathy Bereberian. „A Few Words to Sing” jest przykładem podejmowania przez Lyotarda tematów muzycznych „na granicy”. W tym konkretnym przypadku autorka sugeruje, że wspomniana analiza bardzo dobrze wpisuje się w postulowane przez Lyotarda kategorie figury oraz oddania głosu [ofierze] w opozycji wobec tego co [czysto]estetyczne (resisting the aesthetic). Zainteresowania muzyczne Lyotarda, być może nie tak (...) wyeksponowane jak jego zainteresowania obrazem (choć kategorie figury i gestu okazują się łatwo przekraczać granice rodzajów sztuki) także bardzo wyraźnie wskazują na szczególny rodzaj [anty]estetyki uprawiany przez Lyotrada, gdzie udzielenie głosu ofierze staje się istotnym, jeśli nie podstawowym kryterium sztuki. (shrink)

In Sect. 2, I will introduce what religious robots are and present examples of such robots. Then, in Sect. 3, I will discuss my project with a NAO robot at the Katholikentag. In Sect. 4, I will discuss anthropological and ethical questions related to religious robots. Thus, I will outline the direction in which research on religious robots can go, where the challenges lie, and highlight two key advantages. Finally, in Sect. 5, I conclude with an outlook for future research (...) on religious robots. - Puzio, Anna: A NAO Robot Performing Religious Practices. In: ET-Studies 15/1 (2024), pp. 129-140. DOI: 10.2143/ETS.15.1.3293070. (shrink)

Drawing on phenomenological literature author presents understanding of the aesthetic experience of the musical work pointing to several things: 1. the deep grounding of the experience in myth and Orphic tradition, 2. to the metaphor of building worlds and 3. to being in the moment as one of the most important description of the experience of musical work. Further on author underlines the dynamic as well as fickle character of the experience of musical work, suspended between the sensual audio experience (...) and the conscious mental one. Phenomenological descriptions capture the aesthetic experience of musical work as processual, subjective, emotional, quality based and unfinished, in which they realize perfectly the complexity of the experience, claims the author. (shrink)

Autorka chciałaby prześledzić niektóre schematy cielesnych zachowań i podstaw w odniesieniu do indywidualnego śpiewu oraz do gry na wiolonczeli w odniesieniu do pojęć piękna, wolności i przemocy. W rezultacie tych analiz chciałaby wskazać na przełamywanie zastanych cielesnych schematów na rzecz muzyki (lepszej gry, lepszego dźwięku, lepszego brzmienia) np. u wirtuozów instrumentalistów Mstislava Rostropovicha czy 2 Cellos a także we współczesnej pedagogice muzycznej oraz u śpiewaków wirtuozów muzyki popularnej, np. Whitney Houston. Zastanawianiu się nad tym, jak dochodzi do przełamania oraz „uwolnienia (...) się” ciała, o ile rzeczywiście z tym mamy do czynienia, w ekspresji wykonania towarzyszyć będzie pytanie o to, w jaki sposób i o ile to właśnie ciało/cielesność (rozumiana tutaj organicznie i funkcyjnie) dyktuje konkretne zachowania wyzwalając się stopniowo z nawyków i dyktatów kultury, a na ile należałby tutaj mówić o rewolucji estetycznej i zastępowaniu jednych schematów (a może ideałów) przez inne. (shrink)

Metaphor in Experience of Musical Work. Account of Roger Scruton's Theory Author analyses Roger Scruton's theory of metaphorical transfer outlined in his The Aesthetics of Music. Tone and a special kind of listening constitute the main elements of music in Scruton's music aesthetics. It is through the listening experience, one in which physical sound changes into musical tone, that music comes into being. The change - Scruton argues - takes place when spatial and time metaphors are employed to describe and (...) name what we listen to. Author further examines Scruton's theory, his concept of metaphor and metaphorical transfer and also his account of experience of music understood as an experience of double intentionality. In conclusions, author argues that Scruton's account of music is inspirational and phenomenologically true even if -author feels - it fails to explain what is really unique in the listening experiences of music. (shrink)

Mit den Fortschritten in Generativer Künstlicher Intelligenz, Large Language Models, Brain-Computer Interfaces und genetischen Eingriffen gewinnt auch der Transhumanismus an Relevanz. Der Transhumanismus ist ein beliebtes Thema der Medien und wird in Tages- und Wochenzeitungen sowie im Fernsehen gerne aufgegriffen. Außerdem gibt es inzwischen viele Filme, die den Transhumanismus thematisieren, z. B. die Dokumentation „Endlich unendlich“ (2021, Regie: Stephan Bergmann). Der Transhumanismus wurde in Österreich auch Gegenstand einer Verschwörungserzählung, über die der Bayrische Rundfunk aufgeklärt hat. Auf den Wahlplakaten der „Partei (...) für Gesundheitsforschung“ ist der Transhumanist Aubrey de Grey abgebildet, der ein in Cambridge lebender Brite ist, aber auf Plakaten in Deutschland dargestellt wird. Diese und weitere Entwicklungen machen es notwendig, sich mit dem Transhumanismus aus wissenschaftlicher Perspektive auseinanderzusetzen. Was ist der Transhumanismus? Alle sprechen von Transhumanismus, aber was der Transhumanismus letztlich ist, bleibt häufig unklar. Der Transhumanismus (TH) ist eine philosophisch-technologische Bewegung des 20. und 21. Jahrhunderts, die es sich zum Ziel setzt, mittels neuer Technologien den Menschen grundlegend zu transformieren. Wichtig ist dabei, dass sich der TH nicht mit den Optimierungsbestrebungen in der Gesellschaft oder technologischem Fortschritt gleichsetzen lässt. Vielmehr verstehe ich unter TH die Gruppe, die sich um die Organisation Humanity+ in Kalifornien versammelt und die Personen, die sich explizit alsVertreter*innen des TH verstehen. Der TH hat eine ganz eigene Agenda, eigene Institutionen, Organisationen und Publikationsorgane.4 Zu den Themen und Visionen gehören die Lebensverlängerung von mehreren Hundert Jahren bis zur Unsterblichkeit, Kryonik (das Einfrieren des Körpers, der wieder aufgetaut werden soll, wenn nach transhumanistischer Vorstellung Unsterblichkeit ermöglicht werden kann), umfassendes Enhancement und die Verschmelzung von Körper und Technik sowie Beseitigung allen Leids, aller Krankheiten und Aufhebung des Alterns. Der TH strebt danach, mittels Technik neue Sinnesfähigkeiten zu erlangen und neue (virtuelle) Erfahrungswelten zu erschließen. Außerdem wird von vielen Transhumanist*innen auch die hochspekulative Vision des Mind Uploading vertreten, die streng genommen dem Posthumanismus zugeordnet werden muss Gemäß dieser Vision soll durch das maschinelle Lesen des Gehirns der ganze Mensch auf ein externes Medium hochgeladen werden können. Die Vision des Mind Uploadings ist aus naturwissenschaftlicher Perspektive hochumstritten, ist aber ein sehr beliebtes Motiv, das auch außerhalb des TH Wirkung zeigt und in viele Science-Fiction- Filme Eingang gefunden hat (z.B. die Amazon Serie „Upload“, 2020, Regie: Greg Daniels). Das Bestreben des TH, den Menschen grundlegend zu transformieren, wirft zunächst die Frage auf, wie der TH den Menschen überhaupt versteht. Dieser Frage nach dem Menschenverständnis des TH habe ich mich in meinem Buch „Über-Menschen. Philosophische Auseinandersetzung mit der Anthropologie des Transhumanismus“ gewidmet. Philosophische Anthropologie bezeichnet die wissenschaftlichen, philosophischen Reflexionen auf den Menschen. Welches Menschenverständnis vertritt der TH und lässt sich unsere Anthropologie auf dieser Grundlage weiterentwickeln? Das Buch gliedert sich in drei Teile: Teil 1 führt zuerst in die Bewegung des TH ein, worauf Teil II aufbaut, der sich mit dem Menschenverständnis des TH beschäftigt. Teil III betrachtet schließlich heutige Optimierungsbestrebungen in der Gesellschaft sowie neue Ansätze für die Technikanthropologie (z. B. Kritischer Posthumanismus und Neuer Materialismus). Die nachfolgenden Kapitel dieses Aufsatzes sind ein Ausschnitt aus Teil II, der Untersuchung des transhumanistischen Menschenverständnisses. Dieser Aufsatz widmet sich dem „genetisch codierten Menschen“ im TH, also der transhumanistischen Sicht auf den Menschen als jemanden, die*der vollständig von ihren*seinen Genen bestimmt ist. Der genetische Diskurs ist nur einer von fünf im TH dominanten Diskursen, die das transhumanistische Menschenverständnis ausmachen. Zu den anderen Diskursen bzw. transhumanistischen Bestimmungen des Menschen gehören: der Diskurs um die „Natur des Menschen“, der Maschinendiskurs – die Bestimmung des Menschen als Maschine –, der neurowissenschaftliche Diskurs – die Gleichsetzung des Menschen mit dem Gehirn bzw. Neuronalem und zuletzt die metaphysischen Verhältnisbestimmungen von Geist und Körper (PUZIO, Über-Menschen, Kap. 4). Diese transhumanistischen Bestimmungen des Menschen werden am Ende ausgewertet. Ohne die Ergebnisse dieses Kapitels im Detail vorwegnehmen zu wollen, kann für die Gesamtuntersuchung des TH gesagt werden, dass das transhumanistische Menschenverständnis sich als hochproblematisch erweist. Die transhumanistischen Argumentationsstrukturen sind nicht tragfähig und der TH behauptet sich auf die Naturwissenschaften zu berufen, widerspricht allerdings den aktuellen Ergebnissen der Naturwissenschaften. Dies wird in den nachfolgenden Kapiteln gut deutlich werden. Der TH hat ein reduktionistisches Menschenverständnis und reduziert den Menschen beispielsweise auf „Information“. Viele Ausführungen sind diskriminierend z. B. gegenüber Kranken, Alternden und Menschen mit Behinderungen und letztendlich wird sogar jeder Mensch, auch der gesunde junge Mensch, gegenüber der Maschine abgewertet, die aus transhumanistischer Sicht den Menschen weit übertrifft. Im weiteren Verlauf der Arbeit werden sogar „ideologische Elemente“ im TH identifiziert. Daher wird in der Arbeit abgelehnt, den TH als Grundlage für die Weiterentwicklung der Anthropologie zu verwenden und stattdessen werden im letzten Teil der Arbeit alternative Ansätze für die Technikanthropologie präsentiert. Wie bereits erwähnt, richtet sich die Kritik am TH jedoch nicht gegen die heutige Optimierung in der Gesellschaft, die ebenfalls im letzten Teil der Arbeit diskutiert wird. Optimierungsbestrebungen hat es schon immer gegeben und sie werden nun durch neue Technologien weiter verändert, sie sind aber nicht mit der Bewegung des TH gleichzusetzen. Das Kapitel ist eingebettet zwischen dem Maschinendiskurs (Mensch als Maschine) mit seinen Ausführungen zu Information und Kybernetik und dem neurowissenschaftlichen Diskurs („Der Mensch ist ihr*sein Gehirn“). Es wird im Folgenden der genetische Diskurs im TH untersucht, also wie der TH den Menschen vollständig auf Gene zurückführt, und dies schließlich kritisch geprüft. Sind „gute Gene“ alles? Kann der Mensch vollständig über ihre*seine Gene bestimmt werden? Und was hat es mit der trügerischen „genetischen Information“ auf sich? Zunächst wird der genetische Diskurs im TH dargestellt, also die genetischen Ausführungen des TH präsentiert (Kap. 2), danach wird der Blick auf den Gebrauch der genetischen Metaphern im TH gerichtet (Kap. 3) und zuletzt werden die genetischen Vorstellungen des TH kritisiert (Kap. 4). Der Aufsatz schließt in Kap. 5mit einer (vorläufigen) Zusammenführung der Ergebnisse und einem Ausblick. (shrink)

This paper presents gesture as an element of aesthetic experience of musical work. It focuses on specific dialectics of gesture in musical works as that which is visual or highlighted and at the same that which speaks to the listener. The difficulty in describing what constitute musical expressive gesture is there to guide us. The gesture stands in way of recognizing meaning and providing communication but at the same time that, which speaks to the listener is the most secluded, intimate (...) part of musical experience. (shrink)

A Few Notes on Aspect Seein g in Contemporar y Aesthetics In this paper author examines the problem of aspect seeing in reference to works of Ludwig Wittgenstein and Virgil C. Aldrich posing the question of whether they are applicable to experience of musical works. Drawing on examples from Wittgenstein’s Philosophical Investigations, author maintains that hearing a melody as solemn, sad, et cetera is neither universal nor unequivocal. Musical work, author suggests, does not present itself spontaneously to the listener. Conversely (...) it must be sought and found. To speak of aspect hearing or hearing as (as aesthetic hearing) in reference to music, one must seek out those qualities of musical work that are perceptual but also individually grasped in contrast to what is given in experience through acculturation and training. (shrink)

Author begins with setting up a problematics of relations between values and evaluation in art and aesthetics experience. Following Bohdan Dziemidok work on American Axiology and Aesthetics (2014) author offers her remarks on the subject and joins the discussion on values and qualities and the possibility of assessing and evaluating the work of art with or without grounding it in aesthetic experience. Following Ingarden’s aesthetic phenomenology and turning to Władysław Stróżewski, author suggests that the values are a necessary part of (...) any aesthetic theory yet the understanding of the work of art and its proper evaluation should also place the values in the proper if changing cultural and historical context. (shrink)

Summary: In this paper author maintains that the term “ideal border” used by Roman Ingarden several times in his writing on music perception has more to offer than its face value suggests. The term is ambiguous and in its first reading seems to imply that Ingarden's take on musical work is all but coherent. Yet author tries to show that the term itself if taken seriously in its various possible interpretations makes Ingarden's aesthetics of music more interesting and inspiring then (...) ever. The musical work seen as wobbly yet somehow graspable ideal [border] which is at the same time the point of departure and the point of destination for composers, artists and listeners in their respective experiences, makes Ingarden's music aesthetics more accessible and more telling in its attempt to discover the true nature of our aesthetic perception of music. (shrink)

In his article untitled Messages in Art Jerrold Levinson discusses the idea of a message behind a work of art. He argues that despite certain disclaimers put forward by artists it is „hard to deny that artworks (...) very often do have messages, and far from inexpressible ones”. From given examples it would seem that Levinson assumes that musical work just as other artworks sometimes generate messages and that in order for a work of music to be successful in expression (...) this message should be comprehensible and certainly not incoherent. The author of this paper draws on Levinson's “Messages in Art” as well as his “Music as Narrative and Music as Drama” to explore further the issues mentioned above. In particular the author argues that seeing musical works through the message it may generate is somewhat reductive and that musical work as well as other artworks are prone to abiding by an aesthetic code and therefore even when they allow for interpretation in terms of messages or morals these messages are incoherent or vague at best. (shrink)

The main focus of this article is the question of the aesthetics of an unaesthetic ruined space.The author also pays particular attention to the ambivalence that exists in contemporary derelict architecture, referred to as ‘modern ruins’, and tries to show that such locations can be viewed as an ‘in‑between’ space.

Music presents itself as a process, a continuation, following through. Musical works and music experience is perceived as development, succession, dialogical reaching out and harmonizing. Not one process but many. Among those various processes that make music the author focuses on a specific process of human development, which occurs during listening as much as during performing music. This is a process of growing and self-realization. In the course of the paper following the processual character of music, author turns to Maurice (...) Merleau-Ponty and Mikel Dufrenne in the phenomenological tradition, to Jerrold Levinson and his understanding of music through a listening moment to moment process and also to Theodor Adorno and his way of explaining music as a process of dialectical development. (shrink)

Wydane w latach 1782-1786 Niemieckie baśnie ludowe Johanna Karla Augusta Musausa, znanego oświeceniowej publiczności autora poczytnych Podróży fizjognomicznych, przyjęto początkowo entuzjastycznie, uznając je za wyjątkowo udaną formę literaryzacji elementów baśniowej tradycji ustnej i pisanej oraz podkreślając walory "dowcipnej" narracji. W wieku XVIII pojęcie "baśni" (Miirchen) miało szerokie znaczenie. Słowniki i leksykony wskazują na to, iż pojęcia: "bajka" (Fabel), "baśń" (Mcirchen), "podanie" (Sage) i "legenda"(Legende) mogły być używane zamiennie. Musaus definiuje we wstępie do swego zbioru zatytułowanym Słowo wstępne do pana Dawida (...) Runkela, będącym humorystyczną autoprezentacją pisarza i jego baśni, pojęcie "baśni" jako "poetę cudowną" (wunderbare Dichtung), przemawiającą w sposób szczególny do wyobraźni czytelnika. Taka definicja baśni pozwoliła zebrać Musausowi w swym zbiorze teksty, które według dzisiejszych kryteriów określono by w większości jako podania. Ukazanie się w roku 1812 pierwszego tomu Baśni dziecięcych i domowych braci Jakuba i Wilhelma Grimmów było wydarzeniem epokowym w historii baśni. Baśnie braci Grimmów na długo stały się normą o uniwersalnym znaczeniu, według której oceniano baśniowość tego typu utworów. Podług romantycznej miary Grimmów oceniano również oświeceniowe baśnie Musausa, a ocena ta najczęściej nie wypadała pozytywnie. Artykuł przedstawia recepcję Niemieckich baśni ludowych Musausa u braci Grimmów, Ludwika Tiecka, Achima von Arnima i u nawiązującego bezpośrednio do romantycznych koncepcji Grimmów Ludwika Bechsteina, uwypuklając na ich przykładzie różnicę w ujęciu fenomenu baśniowości w oświeceniu i romantyzmie. (shrink)

Do the new sciences of well-being provide knowledge that respects the nature of well-being? This book written from the perspective of philosophy of science articulates how this field can speak to well-being proper and can do so in a way that respects the demands of objectivity and measurement.

Enjoying great popularity in decision theory, epistemology, and philosophy of science, Bayesianism as understood here is fundamentally concerned with epistemically ideal rationality. It assumes a tight connection between evidential probability and ideally rational credence, and usually interprets evidential probability in terms of such credence. Timothy Williamson challenges Bayesianism by arguing that evidential probabilities cannot be adequately interpreted as the credences of an ideal agent. From this and his assumption that evidential probabilities cannot be interpreted as the actual credences of human (...) agents either, he concludes that no interpretation of evidential probabilities in terms of credence is adequate. I argue to the contrary. My overarching aim is to show on behalf of Bayesians how one can still interpret evidential probabilities in terms of ideally rational credence and how one can maintain a tight connection between evidential probabilities and ideally rational credence even if the former cannot be interpreted in terms of the latter. By achieving this aim I illuminate the limits and prospects of Bayesianism. (shrink)

In this essay, the author considers intertextuality in contemporary musical work, conceptualizing it not only as a critical category and as an artistic convention, but also as an aesthetic strategy. Listening for texts, as it were, opens the work for influences and gives it new purposes. The multiple texts, which are mutually interdependent, alter each other’s meaning and are “read” and “re-read” during aesthetic experience. Depending on the listener, these meanings are more or less pronounced; some are seen as primary, (...) while others are seen as secondary. Sometimes they are co-dependent and meaningful together, but sometimes they shy each other out. The multilayered quality of the work is acknowledged and seen as important even before individual meanings can be discovered. The author proposes a look at intertextuality in reference to musical works by Steve Reich,. The author uses Ryszard Nycz’s definition of intertextuality and confronts it with Umberto Eco’s idea of interpretation and the structural openness of art. Putting forward a concept of listening-in as a necessary element of receiving and understanding certain musical works, she suggests accepting an intertextual aesthetic strategy for a satisfactory aesthetic experience. Assuming the presence of multiple texts, which are different in character and meaning, and accepting their interdependence, changes the reception of the work and colors its qualities. The challenge is not only to seek out different texts hidden behind the purely musical face of the work but to find out the way they influence each other, knowing full well that the major or minor role those texts play depend on the listener as much as on the author. (shrink)

It is commonly held that our intuitive judgements about imaginary problem cases are justified a priori, if and when they are justified at all. In this paper I defend this view — ‘rationalism’ — against a recent objection by Timothy Williamson. I argue that his objection fails on multiple grounds, but the reasons why it fails are instructive. Williamson argues from a claim about the semantics of intuitive judgements, to a claim about their psychological underpinnings, to the denial of rationalism. (...) I argue that the psychological claim — that a capacity for mental simulation explains our intuitive judgements — does not, even if true, provide reasons to reject rationalism. (More generally, a simulation hypothesis, about any category of judgements, is very limited in its epistemological implications: it is pitched at a level of explanation that is insensitive to central epistemic distinctions.) I also argue that Williamson’s semantic claim — that intuitive judgements are judgements of counterfactuals — is mistaken; rather, I propose, they are a certain kind of metaphysical possibility judgement. Several other competing proposals are also examined and criticized. (shrink)

The concept of ‘pareto superiority’ plays a central role in ethics, economics, and law. Pareto superiority is sometimes taken as a relation between outcomes, and sometimes as a relation between actions—even where the outcomes of the actions are uncertain. Whether one action is classed as (ex ante) pareto superior to another depends on the prospects under the actions for each person concerned. I argue that a person’s prospects (in this context) can depend on how that person is designated. Without any (...) constraints on acceptable designators, then, the concept of pareto superiority is ill defined and gives inconsistent results. I consider various ways of completing the definition and draw out some surprising implications. (shrink)

In this Introduction we introduce the central themes of the Evaluative Perception volume. After identifying historical and recent contemporary work on this topic, we discuss some central questions under three headings: (1) Questions about the Existence and Nature of Evaluative Perception: Are there perceptual experiences of values? If so, what is their nature? Are experiences of values sui generis? Are values necessary for certain kinds of experience? (2) Questions about the Epistemology of Evaluative Perception: Can evaluative experiences ever justify evaluative (...) judgments? Are experiences of values necessary for certain kinds of justified evaluative judgments? (3) Questions about Value Theory and Evaluative Perception: Is the existence of evaluative experience supported or undermined by particular views in value theory? Are particular views in value theory supported or undermined by the existence of value experience? (shrink)

Many have argued that a rational agent's attitude towards a proposition may be better represented by a probability range than by a single number. I show that in such cases an agent will have unstable betting behaviour, and so will behave in an unpredictable way. I use this point to argue against a range of responses to the ‘two bets’ argument for sharp probabilities.

Social media has transformed how individuals handle their illnesses. While many patients increasingly use these online platforms to understand embodied information surrounding their conditions, healthcare professionals often frame these practices as negative and do not consider the expertise that patients generate through social media. Through a combination of insights from social epistemology and ignorance studies, this paper problematizes the distinctive understandings of social media between patients and healthcare professionals from a different perspective. A total of four ideas are introduced: (1) (...) healthcare professionals see embodied knowledge that arises from patients’ social media practices as uncomfortable knowledge; (2) healthcare professionals engage in several behaviours to preserve their authority and power in front of embodied knowledge created through these online platforms; (3) failing to consider embodied knowledge can have consequences not only in terms of trust between patients and healthcare professionals but also in connection with epistemological populism and the transition towards patient-centred care; and (4) media and digital health literacy could help healthcare professionals enhance the uses of social media in healthcare. Adopting this framework allows not only to offer valuable insights into how healthcare professionals manage patients’ social media practices, but also opens new avenues to improve healthcare digitisation. (shrink)

This book surveys research in quantification starting with the foundational work in the 1970s. It paints a vivid picture of generalized quantifiers and Boolean semantics. It explains how the discovery of diverse scope behavior in the 1990s transformed the view of quantification, and how the study of the internal composition of quantifiers has become central in recent years. It presents different approaches to the same problems, and links modern logic and formal semantics to advances in generative syntax. A unique feature (...) of the book is that it systematically brings cross-linguistic data to bear on the theoretical issues, discussing French, German, Dutch, Hungarian, Russian, Japanese, Telugu (Dravidian), and Shupamem (Grassfield Bantu), and pointing to formal semantic literature involving quantification in around thirty languages. -- -/- 1. What this book is about and how to use it; 2. Generalized quantifiers and their elements: operators and their scopes; 3. Generalized quantifiers in non-nominal domains; 4. Some empirically significant properties of quantifiers and determiners; 5. Potential challenges for generalized quantifiers; 6. Scope is not uniform and not a primitive; 7. Existential scope versus distributive scope; 8. Distributivity and scope; 9. Bare numeral indefinites; 10. Modified numerals; 11. Clause-internal scopal diversity; 12. Towards a compositional semantics of quantifier words. (shrink)

The psychological reality of an inner awareness built into conscious experience has traditionally been a central element of philosophy of consciousness, from Aristotle, to Descartes, Brentano, the phenomenological tradition, and early and contemporary analytic philosophy. Its existence, however, has recently been called into question, especially by defenders of so-called transparency of experience and first-order representationalists about phenomenal consciousness. In this paper, I put forward a defense of inner awareness based on an argument from memory. Roughly, the idea is that since (...) we can only recall something if we were aware of it at the time of its occurrence, and since we can recall our own experiences, we must be aware of our own experiences at the time of their occurrence. The argument is far from new: it goes back to the Buddhist tradition and has been revived more recently in Buddhist Scholarship but also in contemporary analytic philosophy of mind, in particular by Uriah Kriegel. However, I believe that, since it is the best extant argument for inner awareness, it deserves more extensive treatment. My goal is to strengthen the memory argument by making some conceptual distinctions as to the exact thesis about inner awareness that the argument is supposed to support, considering different ways the argument may be reconstructed depending on the exact thesis to be supported, and defending the argument from a new objection, raised very recently by Daniel Stoljar. (shrink)

Trope theory is the view that the world consists (wholly or partly) of particular qualities, or tropes. This admittedly thin core assumption leaves plenty of room for variation. Still, most trope theorists agree that their theory is best developed as a one-category theory according to which there is nothing but tropes. Most hold that ‘sameness of property’ should be explained in terms of resembling tropes. And most hold that concrete particulars are made up from tropes in compresence (for an overview, (...) including an introduction to some alternative versions of the view, cf. Maurin, 2014). D. M. Armstrong disagrees. He thinks the world is a world of immanent universals, the thin particulars in which those universals are instantiated, and the states of affairs that—thereby—exist. He holds that ‘sameness of property’ should be explained in terms of numerically identical universals or—if the resembling things are the universals themselves—in terms of partially identical universals. And he believes that concrete particulars are made up from ‘thin particulars’ in which a (sufficient) number of universals are instantiated. In spite of their disagreements, proponents of tropes owe Armstrong a debt of gratitude. First, for being one of the theory’s earliest, most serious, and—not least—most prominent, critics (Armstrong for the first time considers, and rejects, what he then labels ‘particularism’, in his 1978a). But also for being one of the theory’s most ardent champions. Already in his 1989a, Armstrong regrets his 1978-rejection of the view. Equivalence classes of exactly resembling tropes, he now admits, for most purposes “serve as an excellent substitute for universals” (Armstrong 1989a, 122). But then why isn’t Armstrong a trope theorist? In this paper, Armstrong’s main reasons for rejecting the trope view are critically scrutinized. All of them, it is maintained, fail to convince. If this argument is accepted, Armstrong seems to have no—or, at least, no good—reason for not accepting the existence of tropes. But, then, ought Armstrong to have been a trope theorist? If the ‘best’ version of the trope view turns out to be ontologically more parsimonious than Armstrong’s own theory of universals, then, yes. That there is a version of the trope view, a version that is not (or, at least not seriously) considered by Armstrong, that is ontologically more parsimonious than the universals view, is argued in the next section. Why none of Armstrong’s reasons for preferring universals to tropes manage to convince, is explained in the section after that. First, however, and in order to avoid a common misunderstanding of the trope view and, as a consequence, of why one ought to reject it, a few more words about the core-difference between tropes and universals, and about how this difference matters (as well as does not matter) to what—and how well—these theories explain. (shrink)

Już w latach sześćdziesiątych zjawisko walencji znacznie zyskało na znaczeniu. Przyczyną tego mógł być fakt, iż gramatyka oparta na teorii walencji w coraz większym stopniu znajdowała swoje miejsce w nauczaniu języków obcych. W procesie uczenia się języka obcego istnieje bowiem zależność pomiędzy przyswajaniem znaczeń słów a zapamiętywaniem ich struktur syntaktycznych, co niewątpliwie bazuje na zjawisku walencji. Punktem wyjścia tej tezy jest zasada, według której wyrazy o podobnym znaczeniu tworzą konstrukcje o podobnej składni, co z kolei wypływa z faktu, iż wyrazy (...) bliskoznaczne wykazują podobne cechy walencyjne. Problem pojawia się podczas przyswajania języka obcego, albowiem język ojczysty w większym lub mniejszym stopniu wpływa na proces uczenia się. Chodzi tu oczywiście o zjawiska: transferu (pozytywnego oddziaływania języka ojczystego na język obcy) oraz interferencji (negatywnego wpływu), z czego zjawisko interferencji zaistniałe poprzez przenoszenie konstrukcji języka ojczystego na konstrukcje w języku obcym prowadzi do tego, że uczący się popełniają błędy. Biorąc pod uwagę sposób przedstawiania składni i konstrukcji językowych w oparciu o teorię walencji, nie da się zaprzeczyć, iż wzrasta zapotrzebowanie na informacje o cechach walencyjnych głównych części mowy (czasowników, rzeczowników oraz przymiotników). Językoznawcy starają się wyjść temu naprzeciw i redagują słowniki walencyjne, w których oprócz takich właśnie informacji zawierane są również modele poprawnych konstrukcji zdaniowych z danym słowem. W Niemczech od połowy XX w. istnieją dwa instytuty, gdzie prowadzone są badania nad zjawiskiem walencji poszczególnych części mowy: das Herder-Institut der Universität Leipzig oraz das Institut für deutsche Sprache Mannheim. W prezentowanym artykule przedstawione zostały słowniki zredagowane przez językoznawców działających w tych instytutach, jak również inne koncepcje słowników walencyjnych. Na uwagę zasługują tu przede wszystkim prace kontrastywne, jak np. opisany w artykule Słownik walencyjny niemieckich i polskich czasowników (N. Morciniec, L. Cirko i R. Ziobro). Analizie poddane zostały każdorazowo: budowa słownika, informacje zawarte przy poszczególnych hasłach, adresat, założenia oraz praktyczność danej pozycji. (shrink)

This chapter explores the importance of writing by early nineteenth-century women for post-structuralist accounts of philosophy of art in German Idealism and Romanticism. Work by Romantic writers Karoline von Günderrode and Bettina Brentano-von Arnim is related to post-structuralist analyses of the sublime, the fragment, the work of art, and the artist/genius.

This paper proposes a novel account of the contents of memory. By drawing on insights from the philosophy of perception, I propose a hybrid account of the contents of memory designed to preserve important aspects of representationalist and relationalist views. The hybrid view I propose also contributes to two ongoing debates in philosophy of memory. First, I argue that, in opposition to eternalist views, the hybrid view offers a less metaphysically-charged solution to the co-temporality problem. Second, I show how the (...) hybrid view conceives of the relationship between episodic memory and other forms of episodic thinking. I conclude by considering some disanalogies between perception and memory and by replying to objections. I argue that, despite there being important differences between memory and perception, those differences do not harm my project. (shrink)

Durch die vielfältigen technologischen Entwicklungen werden der Mensch und das menschliche Dasein stark verändert. Der Transhumanismus strebt eine radikale technologische Transformation des Menschen an und setzt dabei ein bestimmtes Menschenverständnis voraus. Der Beitrag untersucht die Anthropologie des Transhumanismus und fokussiert dabei besonders dessen neurowissenschaftlichen Diskurs. Im Transhumanismus wird der Mensch im Wesentlichen mit dessen neuronalen Prozessen, v. a. dem Gehirn, gleichgesetzt. Im Beitrag wird die transhumanistische Argumentation auf ihre Stichhaltigkeit hin überprüft. Dabei stellt sich nicht nur heraus, dass der Transhumanismus (...) nicht tragfähig argumentiert, sondern auch, dass er den Menschen statt nur auf das Gehirn vielmehr auch auf Information reduziert. Der Mensch erscheint im Transhumanismus als Informationsstruktur und als berechenbar. Anschließend wird die transhumanistische Positionierung zur Religion dargestellt und aufgezeigt, wie auf Basis der Untersuchungsergebnisse eine christlich-theologische Auseinandersetzung mit dem Transhumanismus aussehen kann. Dem berechenbaren Menschen des Transhumanismus wird das Postulat des unberechenbaren Menschen gegenübergestellt. Es wird die Bedeutsamkeit einer theologischen Mitgestaltung der Technologieprozesse betont, aber zugleich auch dargelegt, wie die Technologien eine Chance für die Weiterentwicklung ebenfalls der theologischen Anthropologie sein können. -/- Puzio, Anna: Der berechenbare Mensch im Transhumanismus. Der neurowissenschaftliche Diskurs in der transhumanistischen Anthropologie als philosophisch-theologische Herausforderung. In: Endres, Eva-Maria/Puzio, Anna/Rutzmoser, Carolin (Hg.): Menschsein in einer technisierten Welt. Interdisziplinäre Perspektiven auf den Menschen im Zeichen der digitalen Transformation. Wiesbaden 2022. (shrink)